Ο Γέρων Παΐσιος (+ 1876)

Ο πατήρ Παΐσιος γεννήθηκε το 1799 στην Ελλάδα. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών ανεχώρησε για το Άγιον Όρος όπου και εκοιμήθη το έτος 1876.
Έζησε στη Σκήτη της Αγίας Άννης τριάντα έτη, αρχικώς με Γέροντα και κατόπιν μόνος. Εν συνεχεία ήλεθ κοντά του κάποιος συγγενής, ο οποίος τον παρεκάλεσε να μεταφερθούν στη Νέα Σκήτη, που ήταν μέρος κατάλληλο για εργασία. Τελικώς, εγκατεστάθησαν στο Κελλί της Κομήσεως της Θεοτόκου, όπου ο συγγενής του εκάρη μοναχός με το όνομα Κύριλλος και έζησαν μαζί τριάντα έτη. Το εργόχειρο του π. Παϊσίου ήταν κατασκευή καλυμμαυχίων και σκάλισμα μεγάλων κουταλιών.
Κάποτε τους επισκέφθηκε ένας Ρώσος μοναχός και τους βρήκε να εργάζονται. Η θάλασσα είχε ήδη διαβρώσει τον τοίχο, ο οποίος κατέρρεε και εκείνοι τοποθετούσαν πάλι τις πέτρς για να συγκρατήσουν το χώμα που η βροχή μπορούσε να παρασύρει στη θάλασσα.
Ο επισκέπτης τους φώναξε, και πρώτος, με ευκολία νεαρού, ήλθε ο Γέροντας. Είχε τόσο φθαρμένα ρούχα, ώστε ο ξένος μοναχός ξαφνιάστηκε και αμέσως του έδωσε χρήματα, παρακαλώντας τον να του υποσχεθεί οτι θα αγοράσει άλλα.
Ο π. Παΐσιος διηγήθηκε κάποτε οτι πριν από τον ερχομό των Τούρκων στο Άγιον Όρος, η Μονή Αγίου Παύλου ερήμωσε εντελώς. Φεύγοντας οι γέροντες παρεκάλεσαν τους κατοίκους της σκήτης να προσέχουν το μοναστήρι, με την υπόσχεση οτι, αν οι σκητιώτες πατέρες κάνουν κάτι προς όφελος της μονής, οι ίδιοι μετά την αναχώρηση των Τούρκων θα τους απαλλάξουν από όλους τους φόρους, έδωσαν μάλιστα και γραπτή διαβεβαίωση.
Καθ'όλη την διάρκεια της παραμονής των Τούρκων στο Άγιον Όρος οι σκητιώτες πατέρες τους υπηρετούσαν και στην σκήτη και στο μοναστήρι, πλήρωναν δε ως φόρο τριάντα leva τον μήνα για κάθε Τούρκο. Το διάστημα αυτό ήταν δύσκολο και υπήρχαν στερήσεις. Για να πληρώνουν τον φόρο τους έπλεκαν φέσια και τα πωλούσαν. Έτρωγαν τότε παξιμάδι και βέβαια όχι σιταρένιο αλλά καλαμποκίσιο ή κριθαρένιο.
ΜΕ το πέρας των αναταραχών οι Αγιοπαυλίτες επέστρεψαν και ρώτησαν τους μοναχούς της σκήτης πως ζούσαν. Κατόπιν επιβεβαίωσαν τα σχετικά με την υπόσχεση τους. Ζήτησαν μόνο το αποδεικτικό στοιχείο, το οποίο οι σκητιώτες παρέδωσαν χωρίς υποψία. Σύντομα όμως η Μονή επέβαλε στη σκήτη φόρο πολύ μεγαλύτερο από τον προηγούμενο. Οι πατέρες επικαλέσθηκαν την υπόσχεση, αναφέροντες τα βάσανα και το χρηματικό ποσό που πλήρωναν στους Τούρκους χάριν του μοναστηριού, οι δε Αγιοπαυλίτες απάντησαν:
- Και γιατί πληρώνατε; Γιατί μείνατε εδώ;
Εμείς φύγαμε και δεν πληρώσαμε, έτσι έπρεπε να είχατε κάνει κι εσείς.
Μετά από τέτοια "ευχαριστία" οι μοναχοί της σκήτης δεν είχαν τι να πουν, και επειδή ήσαν εξαρτημένοι από τη Μονή Αγίου Παύλου, έπρεπε να υποταχθούν. Είχαν φυλάξει επί δέκα έτη την γραπτή βεβαίωση για την πληρωμή των φόρων, την είχαν πάει και στην Κωνσταντινούπολη, αλλά κανείς δεν τους έδωσε σημασία.